Các đồng chí lãnh đạo tỉnh dâng hương tại đập Đồng Cam
Dự lễ dâng hương có các đồng chí: Huỳnh Tấn Việt - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Lương Minh Sơn - Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy; Trần Hữu Thế - Ủy viên Ban thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí Ủy viên Ban thường vụ Tỉnh ủy; lãnh đạo HĐND, UBND, UBMTTQ Việt Nam tỉnh; các đồng chí nguyên lãnh đạo tỉnh; lãnh đạo các sở, ban ngành, địa phương và đông đảo người dân trong, ngoài tỉnh đến dâng hương.
Đập Đồng Cam do các kỹ sư người Pháp xây dựng, hệ thống đập khánh thành năm 1929, gồm 1 đập dâng dài 688m, 2 cống lấy nước, 2 cống xả cát và 2 hệ thống kênh chính bắc, nam. Đây là đập có thiết kế đặc biệt, đưa nước sông Ba lên cao tưới cho cánh đồng lúa Tuy Hòa bằng hệ thống tự chảy. Để hoàn thành, công trình phải đào, phá hơn 2,4 triệu mét khối đất, đá; đổ trên 20.000m3 bê tông, cùng hàng trăm mét khối gỗ và sắt thép.
Mỗi ngày có khoảng 1.200 nhân công người Việt tham gia xây dựng công trình, lúc cao điểm lên đến 5.000 người làm việc cật lực từ năm 1924-1929, hoàn thành năm 1932, khai thác hoàn toàn năng lực tưới vào năm 1933.
Công trình trải qua 20 đợt lũ lụt làm sập đổ nhiều phần, nhiều công nhân mắc bệnh nan y dẫn đến thiệt mạng. Sự cố lớn nhất xảy ra vào ngày 1/9/1929, khi một chiếc thuyền chở công nhân đi làm bị đắm, khiến 52 người chết và 2 công nhân khác cũng bị tử nạn trong lúc đắp đê quai và bắn mìn phá đá.
Từ khi khánh thành hệ thống đập Đồng Cam đưa vào sử dụng, đồng bằng Tuy Hòa sản xuất ổn định 2 vụ/năm; vùng nguyên liệu mía được hình thành, thúc đẩy sự ra đời của Nhà máy đường Đồng Bò - cơ sở sản xuất công nghiệp quan trọng nhất tại địa bàn Phú Yên trước Cách mạng Tháng Tám, tình hình kinh tế, chính trị, xã hội, văn hoá, an ninh quốc phòng luôn được nâng cao và phát triển, bộ mặt nông thôn ngày càng đổi mới, góp phần tích cực trong công cuộc xây dựng và phát triển của tỉnh nhà.
Đại biểu về dự lễ và dâng hương tại đập Đồng Cam
Để tưởng nhớ những người có công xây dựng công trình thủy lợi lớn nhất miền Trung lúc bấy giờ, tại khu vực đầu mối kênh chính Bắc này, tỉnh Phú Yên đã xây dựng đền thờ tưởng nhớ những người đã góp sức cho công trình. Hàng năm, cứ đến ngày mùng 8 tháng Giêng âm lịch, các cấp lãnh đạo tỉnh và đông đảo người dân đều đến dâng hương tưởng niệm những người đã khuất.
Du khách tham quan đập Đồng Cam
Hệ thống đập Đồng Cam xứng đáng được tôn vinh là một địa điểm về nguồn của thế hệ hôm nay và mai sau; là một địa điểm lý tưởng để phát triển du lịch sinh thái, dã ngoại và cả tâm linh cho du khánh trong, ngoài tỉnh và bạn bè quốc tế.
